De rede en het geloof

De Rede:

De rede is een ander woord voor het menselijk verstand. Dit wordt veroorzaakt door waarneming, of perceptie.  De Verlichting was een periode waarin men de rede steeds meer ging gebruiken. De verlichting verlichtte als het ware de duistere periode van domheid. De rede is dus ook een ander woord voor het verstand. Als de mens voldoende verstand had, dan kon het ook een onderscheid maken tussen wat goed en slecht was, en zelf beslissen over wat wel en wat niet te doen. Verlichte denkers vonden het dan ook heel belangrijk dat er voortaan een goed onderwijssysteem zou zijn, dit was namelijk nodig om de domme mensen ook te verlichten.  Doordat er steeds meer studie kwam, kwam er ook steeds meer kennis over de natuur, politiek, moraal en godsdienst. In de verlichting was men ook kritisch op de kerk, bovendien had de kerk nog maar weinig macht. Belangrijk filosofen van de verlichting waren: Rousseau, Kant, Voltaire, Montesquieu. Kant wordt gezien als de belangrijkste. De Duitse filosoof komt sterk naar voren in de verlichting, volgens hem houdt de tijd van de verlichting in dat de mens zich bevrijdt van de onmondigheid, het onvermogen om zonder advies van anderen dingen goed te kunnen begrijpen en dus goed te handelen. Als men zich in een toestand van onmondigheid bevindt kan dat liggen aan de persoon zelf, doordat hij niet in zichzelf geloof, hij heeft dan een gebrek aan vastberadenheid.

Het geloof 

Het geloof van nu is zwaar beïnvloedt door de verlichting. Door de verlichting is de definitie van het geloof ook veel meer veranderd. Vroeger stond het geloof in Europa vast aan het Christendom. Nu betekent het meer alle vormen van zingeving. God is dus ook niet meer nodig voor geloof. Al deze ontwikkelingen zijn mede gekomen door de secularisatie. Het Christendom in de verlichting stond eigenlijk een beetje in de weg, omdat toen nog allerlei geloofszaken met de wetenschap bemoeide. Zo bleven ze bijvoorbeeld bij hun standpunt dat de aarde plat was. Op deze 'onware' dingen werd felle kritiek geuit. Echter niet iedereen was meteen geseculariseerd, veel mensen bleven toch geloven, nadat de kerk zich had gemoderniseerd. Geloof is dus ook meer een soort opvatting of mening die vanaf toen meer en meer los begon te staan van de wetenschap.

Verschil:

Tijdens de verlichting kwam er steeds meer kritiek op de kerk, en men ging steeds meer seculariseren. Religie werd verdrongen uit de ethiek, moraal, politiek en de wetenschap. Waar eerst god centraal staat, wordt alles voortaan gebaseerd op de wetenschap, dit was namelijk de essentie der dingen. Veel verlichte denkers hadden kritiek op de kerk, zo zou de bijbel deels vervalst zijn, en daarmee misleidde men het volk. Ook werd het bijgeloof verworpen door filosofen als Pierre Bayle en Balthasar Dekker. Spinoza schreef dat Christendom en Jodendom historische fenomenen waren, maar deze berustte niet op iets absoluuts. John Locke zorgde ervoor dat men steeds vrijer ging denken en dus kwam er ook secularisatie. Toch bleven velen verlichte denkers nog wel geloven in God. Aangezien het begin van alles maar niet verklaard kon worden. God zou alles in gang hebben gezet, om er vervolgens niet meer naar om te kijken. Dit heet het Deïsme. Naarmate de verlichting vordert, moderniseerde de religie zich ook enigszins, zodat het geen obstakel meer vormde voor de wetenschap. Net als het Deïsme ontstaan er ook nog andere stromingen zoals het dualisme, god (gedachte) en de mens (natuur) waren 2 verschillende zaken. Dan heb je nog het pantheïsme, dit houdt in dat god en het universum een zijn.
De rede alles is wat wetenschappelijk bewezen kan worden, en het geloof daarentegen niet, dat is meer een mening of een opvatting, hierdoor kan men niet spreken van een echt verschil.

De verlichting was een goed tijdperk maar hoeft niet te worden gezien als “het beste” tijdperk omdat er teveel werd gestreefd naar perfectie, en het geloof en de vrees voor god werden losgelaten. De mens ging van de extremen van de middeleeuwen naar de extremen van de nieuwe tijd.